‘Cursus raku stoken speciale ervaring’

ENSCHEDE - Ilse Scholten geeft in deze vakantie in Enschede een workshop Raku stoken.

‘’Je gaat een of twee vazen of een of twee schalen maken’’, zo vertelt Ilse.

Raku stoken is een Japanse stooktechniek. Ilse: ‘’En een heel speciale ervaring om te doen, met rook en vuur.’’

Ilse vertelt over Raku stoken: ‘’Raku vindt haar oorsprong in de theeceremonie van de Japanse Zencultuur. Het woord raku betekent vrede, vriendschap en vreugde. Raku stoken is een wijze van klei bakken en afwerken die in de tweede helft van de zestiende eeuw is ontwikkeld.’’

Er zijn volgens Ilse verschillende manieren om te bakken en af te werken. ‘’Ik werk met grove chamotteklei omdat deze het beste bestand is tegen de grote temperatuurschokken. De klei wordt eerst biscuit gestookt in een elektrische oven. Om een goed resultaat te bereiken, werk ik de biscuit daarna af met Rakuglazuren en oxides. Vervolgens kan het werkstuk de Raku oven (buiten op gas) in voor de tweede stook en wordt gestookt tot ongeveer 1030 graden. De kleimassa is op die temperatuur helemaal doorzichtig en oranje van kleur.’’

De werkstukken worden met een Rakutang uit de oven gehaald op het moment dat het glazuur gesmolten is. ‘’Daarbij kunnen de werkstukken in de openlucht afkoelen en verschijnen er craquelé (barstjes) in het glazuur. Daarna wordt de keramiek met behulp van een tang in een afgesloten bak met zaagsel geplaatst. Dit gaat als volgt: De gloeiende werkstukken ondergaan nu een reductie doordat het zaagsel gaat branden, daarna wordt de ton gesloten en ontstaat een sterk reducerende atmosfeer. Tijdens reductie wordt zuurstof uit de klei en glazuur onttrokken en dat heeft effect op de uiteindelijke kleur. Hoe meer reductie, hoe roder het resultaat van bijvoorbeeld koperoxide. Koolstof zet zich af op de ongeglazuurde delen van het werk maar ook in het craquelé van het glazuur.’’

De werkstukken blijven 20 minuten in de zaagselbak. Ilse: ‘’Dit kan mooie rode tot zilver- en goudkleurige effecten tot gevolg hebben. Voorzichtig wordt het zaagsel afgeschud van de keramiek en geleidelijk zetten we deze in een bak met water. Bij een te grote temperatuurschok kunnen barsten in de keramiek ontstaan. Na de waterbak gaan we de kunstwerken poetsen. Na zo’n lekkere dag in de buitenlucht ruik je helemaal naar vuur.’’

Het programma is als volgt:

Boetseren (deel 1) vindt plaats op zaterdag 14 augustus van 13.30 tot 16.00 uur.

Glazuren en Raku stoken (deel 2) staat op het programma op zaterdag 4 september van 9.30 tot uiterlijk 16.00 uur.

Deelname is inclusief koffie of thee en een lunch. Meer informatie en opgeven kan via de website www.ilsescholten.nl