Mark
Ik heb het in mijn columns vaak over macht en verdeling van macht en wat gebeurt er deze dagen? Hamlet, direct voor onze ogen en alles binnen het bereik van tv-camera's, met alle benodigde ingrediënten: verraad, leugens, macht, troonopvolgers, weggestuurden en zo kan ik nog wel even doorgaan. Een toneelstuk, de moeite waard om voor op te blijven. We hebben het drama gevolgd tot drie uur 's nachts, toen was het duidelijk dat Rutte een motie van wantrouwen zou overleven en een motie van afkeuring hem niet kon deren en wij de ogen niet meer konden openhouden.
De situatie is dan ook zeer bijzonder; een demissionaire premier, die voor de tweede keer opstapt, maar dat kan niet vanwege een virusepidemie. Anders zou het land stuurloos en de chaos compleet zijn. Dat betekent dat Rutte aanblijft als (demissionair) minister-president. Tegelijkertijd is hij voorzitter van de VVD-kamerfractie, totdat deze functie door een ander VVD-fractielid wordt overgenomen, want twee functies in één persoon lukt zelfs Mark Rutte niet.
Het lijkt alsof kritiek van hem afglijdt als water van een eend. Hij maakt grapjes en blijft altijd lachen. Dat zijn kernwoorden van zijn strategie, goed gehumeurd zijn. Het lijkt op een wedstrijd, waarbij degene die het eerst met de ogen knippert heeft verloren, in dit geval wie het eerst echt boos wordt, heeft het verloren.
Het is nu Tweede Paasdag en ik weet zeker dat Mark en andere politici achter de schermen bezig zijn de schade te repareren en een nieuwe strategie te bedenken. Mark wil natuurlijk een vierde kabinet Rutte, maar als hij de enige is die dat wil en hij zijn eigen fractie bijvoorbeeld niet meekrijgt, dan heeft hij echt een probleem. Mark lijkt een echte Macchiavellist te zijn. Macchiavelli was ambtenaar aan het hof van Florence tijdens de bloeiperiode van deze stadstaat en hij was van mening dat in principe alles geoorloofd was in het algemeen belang van de staat. Hij vergat dat misschien hij keihard kon zijn, er toch altijd enig menselijk gevoel overblijft, zowel bij de tegenstander als bij de medestander en dat betekent dat de rücksichtslose niet tot het bittere einde door kan blijven gaan, want dan sta je alleen. Ben je heerser over een koeienvlaai.
Dat risico loopt Mark Rutte de komende weken. Mark zal nog een groot aantal hindernissen moeten nemen, voordat hij voor de vierde keer tot premier wordt verheven. Bijzonder lastig is de sfeer die rond dit proces is blijven hangen; een sfeer van achterdocht en leugens. Daarom zal geprobeerd worden zonder de VVD een kabinet te formeren en als dat niet lukt komen de partijen dan terug bij de liberalen? En wie is dan partijleider bij de VVD? Laat zijn eigen partij Mark dan vallen? Dit toneelstuk blijft boeiend tot het eind en zover zijn we echt nog niet.
Jan Visser