Een brug te ver
Wij zitten midden in de productie van de Bevrijdingskrant en verbazen ons over de vele verhalen uit de Tweede Wereldoorlog, die er nog zijn, maar nooit doorverteld zijn. Betrokkenen willen toch niet dat de oorlogsherinneringen mee het graf ingaan en praten er alsnog over.
Neem het verhaal van de Lonnekerbrug. Ik wist dat daar behoorlijk gevochten is, maar wat er precies is gebeurd werd me vorige week pas duidelijk. Britse soldaten probeerden door een verrassingsaanval vroeg in de morgen van zondag 1 april, Paaszondag, de brug te veroveren, zodat de Engelsen het Twentekanaal konden oversteken. De Duitsers waren op hun hoede en hadden de stellingen bij de brug versterkt, zowel materieel (er werd luchtafweergeschut bijgeplaatst dat ook horizontaal kon vuren) als personeel; gevluchte Duitse soldaten moesten helpen bij de verdediging van de brug. En tot slot werd de brug ondermijnd, mocht de brug in handen vallen van de Engelsen, dan kon hij door de Duitsers worden opgeblazen.
Zes Britse soldaten gingen in twee pantserwagens op pad en kwamen in een hel terecht. Om te beginnen reden ze verkeerd; ze kwamen van de ”verkeerde” kant, namen de verkeerde afslag en kwamen voor het kanaal te staan, niet voor de brug. Toen ze de fout herstelden waren ze al lang door de Duitsers gezien en gehoord en brak de hel los. Desondanks reed het voorste voertuig op volle snelheid de brug op, maar miste de springlading, waarop luitenant Allen uit het voertuig sprong en terug naar de lading rende om die onklaar te maken. Zover kwam het niet; de Duitsers bliezen de brug op en de Britse soldaten op de brug konden geen kant op; voor en achter hen was de brug opgeblazen en het was voor de Duitsers prijsschieten. Luitenant Allen, de aanvoerder van het Britse groepje werd zwaargewond door de Duitsers gevangen genomen en verhoord. Toen de Duitsers vluchtten lieten ze hem achter. Hij overleed later in het ziekenhuis van Denekamp. Bij het gevecht om de brug zijn negen mensen om het leven gekomen.
Ik vind dat de Lonnekerbrug naar de Britse eenheid Coldstream Guards vernoemd moet worden. En op de brug moet een bordje met informatie over het gevecht om de brug aangebracht worden. Dat moet toch niet te veel moeite zijn. De brug is het symbool van de offers die overal op deze aardbol gebracht worden om vrede en veiligheid te waarborgen, ook al kost dat mensenlevens. De financiële kosten zijn verwaarloosbaar en bovendien heeft de gemeente een potje voor de naamgeving van straten, pleinen en andere publieke objecten.
Enschede, houd je geschiedenis in ere.
Jan Visser
Deze column is gebaseerd op gegevens uit het boekje “De bevrijding van Enschede” van Adrie Roding. De inhoud, inclusief eventuele misinterpretaties is uiteraard voor mijn rekening.