Analyse
Waarom heeft dit college zoveel moeite met het betrekken van de burger bij het beleid? Het onderwerp komt steeds terug en er worden hele constructies voor bedacht, die achteraf niet gewerkt hebben, terwijl het zo simpel is. Het is het beantwoorden van de vraag: "Wat wil je bereiken en hoe ga je dat doen?" Beoogd effect en middel en daar even goed over nadenken, met en zonder anderen (brainstormen, alles is goed). Meer is het niet, ook niet minder. Participatie is vragen: "Wat vind jij ervan?" Het is spreken op het niveau van de buurman, of je oom. En je bent het niet altijd eens met je buurman en al helemaal niet met je oom. Maar toen je een schutting wilde maken, heeft de buurman geholpen, want je had hem verteld wat je ging doen en waarom. Maar dan moet je wel bereid zijn het plan eventueel aan te passen. Als je van te voren zegt dat je hem komt informeren, maar dat zijn mening er niet toe doet en het plan niet wordt aangepast, dan krijg je de planken om de oren.
Een moeilijke factor is vaak de ambtenarij. De ambtenaren hebben plannen op de plank liggen en willen die nu gerealiseerd zien. Daarvoor hebben ze de bestuurder nodig, die hun plannen door de gemeenteraad moet loodsen. Burgers hoeven daar niet bij te zijn, de ambtenaar heeft alles al onderzocht, weet alles van het project en burger en bestuurder moeten hem maar vertrouwen. En als het de wethouder niet lukt het voorstel door de raad te krijgen is hij een slecht bestuurder en gezakt voor het toelatingsexamen. Voor een ambtenaar is burgerparticipatie een nachtmerrie en geheel overbodig.
Je kunt het ook vastleggen, bijvoorbeeld in een contract of een akkoord. Het probleem is dat als je het akkoord of contract nodig hebt, het kwaad al is geschied en zijn de verhoudingen al lang verziekt. Je moet het willen, communiceren en participeren en je moet eerlijk zijn. Vorige week werd in de Stedelijke commissie gepleit voor een vakje Participatie op het formulier van een raadsvoorstel, maar dan ben je te laat. Echte participatie begint eerder en daarna komt de ambtelijke procedure. Het is lastig, al dat geparticipeer. Hou het simpel, kies altijd voor de eenvoudigste manier. En denk aan je buurman. Participatie is niet iets wat je even op een formulier invult. Het is een state of the mind.
Gezien de achtergrond van de politieke leiders in raad en college zou dat een makkie voor hen moeten zijn. Als je over voetbal kunt praten, kun je ook over een zwembad praten. Ik noem maar iets.
Jan Visser