Luisteren
Elke keer geniet ik ervan. Mijn moeder heeft het luisterboek ontdekt en is inmiddels fan van Maarten 't Hart en de boeken van Hendrik Groen, verhalen van ouderen in het bejaardentehuis. Sinds haar valpartij met als gevolg, gebroken rugwervels, ligt ze wat vaker op bed en zegt dan: " Zal ik nog even gaan luisteren"? Op haar verjaardag kwam mijn jongste dochter en schoonzoon aan met een draagbare CD-speler met koptelefoon en twee luisterboeken. Eerst vond ze het niks ("Veel te duur cadeau, was echt niet nodig geweest en heb je de kassabon nog?")Dochter en schoonzoon lachten en ik helemaal toen de koptelefoon op haar hoofd kwam. We hebben het cadeau maar even laten rusten. Maar op een goed moment, heb ik haar nieuwsgierig gemaakt naar het cadeau. De koptelefoon vervangen door de oordopjes. En nu ligt ze in bed als een koningin te luisteren naar de verhalen van Hendrik Groen en schatert het uit. Ik ben er heilig van overtuigd dat de voorleesboeken een bijdrage leveren aan haar herstel. Drie gebroken rugwervels, aantal rugwervels ingezakt, maar ze komt weer uit bed en wandelt achter haar rollator weer stukjes door het huis. Wat mij altijd opvalt bij apparaten is dat ze absoluut niet gebruiksvriendelijk zijn voor ouderen. De CD-speler is modern vormgegeven, helemaal zwart en strak en de bediening gebeurt via twee rijen van vijf zwarte puntjes. Met geen mogelijkheid kan zij de knopjes zien, laat staan bedienen. De gebruiksaanwijzing zit erbij, maar de letters zijn zo klein, dat zelfs een puber er moeite mee heeft. Door die gebruiksaanwijzing dacht ik ineens aan de gemeente. Veel informatie van de gemeente gaat digitaal of staat op schrift. Veel laaggeletterden krijgen onvoldoende informatie over allerlei voor hen belangrijke onderwerpen. Het gemeentelijk communicatiebeleid gaat uit van het Nederlands als voertaal. Een enkele folder wil nog wel eens in het Turks of Marrokkaans vertaald worden, maar dat is vaak geen succes. Vergeet niet dat grote groepen allochtonen niet kunnen lezen, ook niet in hun eigen spreektaal. We gingen altijd uit van 10% van de bevolking kan niet lezen, maar tegenwoordig zie ik percentages van zo'n 30%. Dat komt ook omdat analfabetisme is uitgebreid tot laaggeletterdheid. Voor de gemeente moet het belangrijk worden dat er ook een andere wijze van communicatie mogelijk moet zijn. Er worden brieven gestuurd naar mensen in de bijstand, dat ze mee moeten doen aan een Doen-Beurs. Mensen moeten zich daar oriënteren op vrijwilligerswerk. Aanwezigheid is verplicht. Kom je niet opdagen, dan komt er een maatregel. Vaak korten op de uitkering. Ik kan mij nog herinneren dat er in 1 jaar 1.000 maatregelen werden opgelegd. Mensen die niet kunnen lezen, hebben een groot probleem en daar moeten we zorg voordragen. De helpende hand bieden is stukken beter, dan meedogenloos een boete opleggen. Daardoor raken mensen alleen maar dieper in de ellende. Voor de nieuwe raad en college moet laaggeletterdheid hoog op de agenda komen, zou ik zeggen. Luisteren naar die groep mensen is van essentieel belang. Ondertussen halen we voor mama nieuwe luister-cd's. 93 jaar…. Ze blijft ons verrassen en wij haar!