Vrijdag de dertiende:
Ongeluksdag of mythe?
TWENTE - Meestal valt deze krant op de vrijdag op de mat, vrijdag de dertiende dit keer, vrees niet, u kunt hem met een gerust hart lezen. Toch blijft vrijdag de dertiende een gevreesde dag voor veel mensen. Maar moeten we deze dag echt vrezen? En waar komt vrijdag de dertiende eigenlijk vandaan?
Als je gaat zoeken, blijkt wel dat dit antwoord niet eenduidig te geven is. Bijbelse verklaringen worden vaak genoemd. Zo kan een verklaring worden gevonden in het het Laatste Avondmaal waarbij dertien mensen aanwezig waren. De dertiende gast bij dit avondmaal was Judas, de apostel die Jezus verried. Dit leidde tot de kruisiging van Jezus op goede vrijdag, vrijdag de dertiende. Sommige historici menen dat Eva Adam op een vrijdag verleidde met de verboden vrucht en dat Abel door zijn broer Kaïn werd doodgeslagen op, ja, vrijdag de dertiende. Maar als in archieven wordt gekeken blijkt dat er veel Nederlandse bronnen zijn die zowel het getal 13 als de vrijdag in verband brengen met ongeluk, maar los van elkaar.
De vrijdag en 13
Om diverse redenen wordt het getal 13 in verband gebracht met ongeluk. Mensen met triskaidefobie (angst voor het getal 13, leuk voor scrabble) zullen dit herkennen. Door numerologen wordt het getal 12 als compleet beschouwd. Volgens Thomas Fernsler, werkzaam aan de University of Delaware in Newark, komt de associatie van het getal 13 met ongeluk omdat het net voorbij de compleetheid (12) is geschoten. Maar waarom wordt dan de vrijdag als negatief gezien? In het Bataviaasch Nieuwsblad zochten ze de verklaring in dat de even dagen ongeluk zouden brengen, waaronder de vrijdag. Vrijdag zou de ergste dag zijn omdat deze is vernoemd naar de Germaanse godin Freya, ook wel de onheilbrengende vrouw genoemd in het nieuwsblad.
Gecreëerd door horror
Volgens onderzoek in de Nederlandse krantenarchieven brak het bijgeloof van vrijdag de dertiende in Nederland pas echt door in 1980. Dit jaar verscheen de horrorfilm Friday the Thirteenth. In het krantenarchief stammen namelijk verreweg de meeste stukken waarin vrijdag de dertiende aan bod komt uit na 1980. Er doen dus verschillende verhalen over vrijdag de dertiende de ronde. Of deze verklaringen nou van religieuze aard zijn of dat het om een film uit het verleden gaat, de vraag blijft of we vrijdag de dertiende wel moeten vrezen.
Wel zo ongelukkig?
Is onze angst voor vrijdag de dertiende wel nodig? Het Centrum voor de Verzekeringsstatistiek (CVS) laat zien dat dit wel meevalt. Uit onderzoek van het CVS blijkt namelijk dat er minder meldingen van brand en diefstal werden gedaan wanneer de dertiende van de maand op een vrijdag viel dan op andere vrijdagen. Ook het aantal gerapporteerde verkeersongelukken was gemiddeld lager op vrijdag de dertiende dan op de gemiddelde vrijdag. In bed blijven liggen op deze dag is dus niet nodig. En als u deze dag toch het liefste binnen blijft, denk dan even twee keer na, de meeste ongelukken vinden namelijk plaats binnenshuis.
