Maquette van historische Eschpoort

Op een schaal van 1:87 en met een kadastrale kaart uit 1832 als basis heeft Michel Ruwe een maquette gemaakt van de Eschpoort. Het werkstuk was te zien bij de boekenmarkt van de Historische Sociëteit Enschede Lonneker (SHSEL) in Prismare. “Ik heb er met tussenpozen een jaar aan gewerkt’’, zegt Ruwe. “Ik ben een pietje precies.’’

Enschede – Michel Ruwe (59) bouwde de situatie na van zo’n 200 jaar geleden (1810-1820). De maquette laat de oude Eschpoort zien, gelegen aan de binnenste stadsgracht van Enschede uit 1325. “Enschede had ooit ook een buitenste stadsgracht van 1465 tot 1597. De Eschpoort lag in het gebied Langestraat, tussen de Haverstraat en wat nu De Heurne heet’’, zegt Ruwe.

Het idee om een maquette te bouwen ontstond bij het zien van een door Albert Platvoet gebouwd treinstation. “Het leek me mooi om zoiets zelf te doen. Albert heeft me tips gegeven over de materialen. Hij heeft ook een boek uitgegeven over de Eschpoort. Daar stond een foto in van na de stadsbrand in 1862.’’

De eerste maquette die Ruwe maakte was die van zijn geboortehuis aan de Sumatrastraat. “Uit 1908. Er bestonden nog tekeningen van in het gemeentearchief. Dat was een paar jaar geleden. Het ging met vallen en opstaan. Albert was mijn leermeester.’’ De tweede maquette was die van een blok van zes woningen op het Madame Curieplein. “Het was ook om te oefenen. Het ging goed. Ik kreeg de smaak te pakken.’’

De reconstructie van de Eschpoort vond hij ‘een beetje kaal’. “Daarom heb ik het pand ernaast, een stadsboerderij, erbij gemaakt en ook nog een gracht erachter.’’

De Eschpoort was een stadspoort en werd omgeven door het voormalige Blijdensteinhuis (1806) en de stadsgrutterij van Barend ten Cate, legt Ruwe uit. “Een ‘grutterij’ was eigenlijk een voorloper van onze huidige ‘drogisterij’, in dien verstande dat men er niet uitsluitend levensmiddelen kon kopen, maar ook ‘grutten’ (lees graan) kon laten malen. Grutten is een andere naam voor boekweit. In de grutterij bevond zich een zogenaamde ‘rosmolen’, waarbij één of twee paarden rondjes liepen en het graan op een maalsteen geplet werd tot meel.’’

Vanwege toenemende verkeersdrukte richting De Klomp/Lipperkerkstraat is het pand rond 1914 steen voor steen afgebroken, een kwart slag gedraaid en herbouwd met twee extra grote zijvleugels, meldt Ruwe die lid is van de SHSEL. “Helaas is dit pand precies 30 jaar later in 1944 alsnog gesneuveld door brandbommen op de binnenstad.’’

De maquette staat nu op de zolder van Ruwe, maar hij hoopt dat het bouwwerk een plek kan krijgen in het clubgebouw van de SHSEL. “Er moet wel een vitrine omheen, want het is gewoon te kwetsbaar om zomaar neer te zetten.’’

Een plan voor een nieuwe maquette is er al. “Ik ben bezig met het laat middeleeuws stadhuis. In 1862 is het verbrand. Ik heb tekeningen opgespeurd uit 1652.’’